Γρήγορη αναζήτηση
Ο “νευρικός κλονισμός” δεν είναι ιατρική διάγνωση. Αλλά, είναι ένα είδος ψυχικής ή συναισθηματικής κρίσης του οργανισμού. Μπορεί να αισθάνεστε υπερβολικό άγχος, άγχος ή κατάθλιψη. Με τη σειρά σας, δεν είστε σε θέση να λειτουργήσετε στην καθημερινότητα σας. Ο θεραπευτής θα συνεργαστεί μαζί σας για να εντοπίσει τον ή τους παράγοντες που προκαλούν το στρες, να αναπτύξει ένα σχέδιο θεραπείας και να σας βοηθήσει να το αντιμετωπίσετε.
Γενικές Πληροφορίες
Όλοι έχουμε ακούσει κάποιον να λέει: “Νομίζω ότι παθαίνω νευρικό κλονισμό”. Ίσως το έχετε πει και εσείς. Αλλά τι ακριβώς είναι ο “νευρικός κλονισμός”; Τι πραγματικά σημαίνει αυτό;
Ο “νευρικός κλονισμός” είναι ένας ασαφής όρος που χρησιμοποιείται μερικές φορές από το κοινό ή τον Τύπο. Έχει αρνητική εννοια για κάποιον και επειδή δεν είναι ιατρικός όρος και – με την πάροδο του χρόνου – έχει αποκτήσει αρνητική σημασία.
Ο “νευρικός κλονισμός” δεν αποτελεί ιατρική διάγνωση. Δεν είναι ένας όρος που θα χρησιμοποιήσει ο ιατρό σας. Δεν είναι μια συγκεκριμένη ψυχική κατάσταση. Αντίθετα, μια κρίση συναισθηματικής υγείας ή μια κατάρρευση της ψυχικής σας υγείας είναι μια κατάσταση που συμβαίνει όταν έχετε έντονο σωματικό και συναισθηματικό στρες, δυσκολεύεστε να ανταπεξέλθετε και δεν είστε σε θέση να λειτουργήσετε αποτελεσματικά. Είναι το αίσθημα του να είσαι σωματικά, διανοητικά και συναισθηματικά καταβεβλημένος από το άγχος της ζωής.
Με μια κρίση ψυχικής υγείας, η έντονη αντίδρασή σας στο στρες μοιράζεται πολλά χαρακτηριστικά άλλων ιατρικών καταστάσεων. Ορισμένες από τις ιατρικές καταστάσεις που εσείς και ο ψυχίατρός σας θα διερευνήσετε ως προς τη συμβολή τους στην ψυχική σας κατάστασης και περιλαμβάνουν:
- Κατάθλιψη.
- Άγχος.
- Διαταραχή προσαρμογής. (Αυτό ορίζεται ως ψυχιατρικά συμπτώματα που σχετίζονται με μια στρεσογόνο κατάσταση. Η κατάσταση προκαλείται από την αντίδραση σε ένα στρεσογόνο ή τραυματικό γεγονός.)
Τι συμβαίνει όταν έχετε κρίση ψυχικής υγείας (“νευρικό κλονισμό”);
Αν έχετε κρίση ψυχικής υγείας, μπορεί να νιώθετε ότι χάνετε τον έλεγχο. Κάποιο γεγονός ή κάποια αλλαγή στη ζωή σας σας προκαλεί έντονο στρες, το οποίο προκαλεί συμπτώματα όπως φόβο, άγχος, ανησυχία, νευρικότητα και κατάθλιψη. Μπορεί να αισθάνεστε “κολλημένοι”, καταβεβλημένοι ή ανίκανοι, γεγονός που σας καθιστά ανίκανους να αντεπεξέλθετε και να λειτουργήσετε στη ζωή.
Υπάρχουν παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα να υποστείτε κατάρρευση της ψυχικής σας υγείας;
Οι παράγοντες που μπορεί να συμβάλλουν στην έντονη αντίδρασή σας στο στρες περιλαμβάνουν:
- Να έχετε προσωπικό ή οικογενειακό ιστορικό αγχωδών διαταραχών.
- Να έχετε κάποια ασθένεια ή επιδεινούμενη ιατρική κατάσταση που επηρεάζει την ικανότητά σας να λειτουργείτε αποτελεσματικά.
- Να έχετε μια ψυχιατρική διαταραχή που επιδεινώνεται λόγω συνεχιζόμενων γεγονότων.
Πόσο σοβαρή είναι η “νευρική κατάρρευση”;
Ένας “νευρικός κλονισμός” μπορεί να είναι ένα σοβαρό ζήτημα υγείας εάν δεν μπορείτε να εκτελέσετε καθημερινές δραστηριότητες λόγω του άγχους σας και αγωνίζεστε να το αντιμετωπίσετε.
Ο καθένας αντιμετωπίζει το άγχος με διαφορετικό τρόπο. Ορισμένοι άνθρωποι μπορούν να αντιμετωπίσουν το στρες καλύτερα από άλλους. Ωστόσο, όταν δεν μπορείτε πλέον να κάνετε καθημερινές εργασίες – όπως να σηκωθείτε από το κρεβάτι, να βουρτσίσετε τα δόντια σας ή να πάτε στη δουλειά – είναι καιρός να αναζητήσετε εξειδικευμένη επαγγελματική βοήθεια.
Ορισμένα άτομα μπορεί να έχουν σκέψεις να βλάψουν τον εαυτό τους. Αυτό αποτελεί κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Καλέστε το ΕΚΑΒ στο 166 ή απευθυνθείτε στα ΤΕΠ νοσοκομείου .
Συμπτώματα και Αιτίες
Ποια είναι τα συμπτώματα ενός “νευρικού κλονισμού” ;
Τα σημάδια και τα συμπτώματα μιας κρίσης ψυχικής ή συναισθηματικής υγείας διαφέρουν από άτομο σε άτομο, ανάλογα με την υποκείμενη αιτία.
Τα συνήθη σημάδια και συμπτώματα περιλαμβάνουν:
Συμπτώματα στέρησης
- Απουσία στη δουλειά για μία ή περισσότερες ημέρες ή τάση για ασθένεια.
- Απουσία προγραμματισμένων ραντεβού ή κοινωνικών εκδηλώσεων.
- Τάση σε κακές συνήθειες του τρόπου ζωής, όπως ανθυγιεινή διατροφή, μη επαρκής ύπνος κακή υγιεινή και μη άσκηση.
- Απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες ή χόμπι ή πράγματα που σας έδιναν χαρά.
- Δεν θέλετε να βγαίνετε από το σπίτι σας ή να βρίσκεστε με άλλους όπως φίλους.
Συμπτώματα κατάθλιψης
- Αισθάνεστε πολύ λυπημένοι, απελπισμένοι, ανήμποροι ή ανήσυχοι.
- Να είστε εκνευρισμένοι, απογοητευμένοι ή να έχετε ξεσπάσματα.
- Έχετε πρόβλημα συγκέντρωσης.
- Να έχετε σκέψεις αυτοτραυματισμού ή αυτοκτονίας.
Συμπτώματα άγχους
- Να αισθάνεστε πόνο, φόβο και ανησυχία.
- Έχετε εφιάλτες.
- Αδυναμία να παραμείνετε ακίνητοι και ήρεμοι.
- Να έχετε ναυτία.
- Αίσθημα παλμών της καρδιάς.
- Κρύα ή ιδρωμένα χέρια.
- Ζάλη.
- Αναστατωμένο στομάχι.
- Τρέμουλο ή τρέμουλο.
- Προβλήματα στην αναπνοή.
Άλλα συμπτώματα ψυχικής υγείας
- Κρίση πανικού.
- Παράνοια.
- Ψευδαισθήσεις.
- Αναδρομές ενός τραυματικού γεγονότος (μη διαγνωσμένη διαταραχή μετατραυματικού στρες).
Τι προκαλεί την πάθηση;
Ορισμένες αιτίες του στρες που μπορεί να γίνει πολύ έντονο και δυσβάσταχτο για να το αντιμετωπίσετε περιλαμβάνουν:
- Πρόσφατη σοβαρή προσωπική τραγωδία, όπως ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου, το διαζύγιο, η κατάσχεση ενός σπιτιού ή άλλη σοβαρή οικονομική επιβάρυνση.
- Οικογενειακή αναστάτωση ή προβλήματα στις ερωτικές σχέσεις.
- Συνεχές εργασιακό άγχος (επαγγελματική εξουθένωση) ή άλλα προβλήματα που σχετίζονται με την εργασία ή το σχολείο.
- Χρόνια ιατρική κατάσταση ή επιδείνωση μιας ιατρικής κατάστασης.
- Απώλεια ύπνου ή/και αδυναμία χαλάρωσης.
Κάθε άτομο είναι μοναδικό, με το δικό του “σημείο ρύθμισης” πριν μιας κατάρρευση. Δεν υπάρχουν όρια στις πιθανές αιτίες ή στο συνδυασμό αιτιών που μπορεί να οδηγήσουν σε “νευρικό κλονισμό” .
Διάγνωση και εξετάσεις
Πώς διαγιγνώσκεται;
Ο ιατρός θα:
Θα ρωτήσει για το ιατρικό σας ιστορικό και το οικογενειακό σας ιατρικό ιστορικό.
Θα επανεξετάσει τα τρέχοντα φάρμακά σας.
Θα σας ρωτήσει αν λαμβάνετε άλλα προϊόντα, όπως βότανα, βιταμίνες και συμπληρώματα διατροφής.
Θα σας ρωτήσει για τη χρήση ναρκωτικών ουσιών και αλκοόλ.
Θα πραγματοποιήσει φυσική εξέταση και θα ζητήσει τυχόν απαραίτητες εργαστηριακές εξετάσεις για να διαπιστώσει εάν κάποιο άλλο πρόβλημα υγείας προκαλεί ή επιδεινώνει τα συμπτώματα.
Να συζητήσει μαζί σας για τα συμπτώματά σας και για το τι συμβαίνει στη ζωή σας.
Ο ιατρός σας μπορεί να σας παραπέμψει σε ψυχολόγο ή ψυχίατρο, που είναι ειδικά εκπαιδευμένοι στους τομείς των συναισθηματικών, συμπεριφορικών και ψυχικών θεμάτων υγείας.
Θεραπευτικές παρεμβάσεις
Πώς αντιμετωπίζεται ένας “νευρικός κλονισμός”;
Η κύρια θεραπεία του ψυχολογικού ή συμπεριφορικού στρες είναι η ψυχοθεραπεία . Μια ευρέως χρησιμοποιούμενη μορφή ψυχοθεραπείας είναι η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία . Ο στόχος της ψυχοθεραπείας είναι να διαχειριστείτε το έντονο στρες και το άγχος σας, αλλάζοντας τον τρόπο που σκέφτεστε, αισθάνεστε και συμπεριφέρεστε.
Ο ψυχίατρος μπορεί επίσης να σας συνταγογραφήσει φάρμακα για τη διαχείριση του άγχους, της κατάθλιψης ή για να σας βοηθήσει να κοιμηθείτε.
Πρόληψη
Τι μπορώ να κάνω για να προλάβω ή να μειώσω τον κίνδυνο να πάθω “νευρική κρίση” ;
Πολλές από τις καλύτερες συμβουλές αυτοβοήθειας περιλαμβάνουν αλλαγές στον τρόπο ζωής. Αν και οι συμβουλές αυτές μπορεί να μην αποτρέψουν πλήρως τα επεισόδια ανεξέλεγκτου στρες, άγχους ή κατάθλιψης, μπορούν όμως να μειώσουν την ένταση και τη συχνότητα αυτών των επεισοδίων.
Μάθετε στρατηγικές για να χαλαρώνετε. Δοκιμάστε ασκήσεις αναπνοής, διαλογισμό, ηρεμία, ενσυνειδητότητα, προοδευτική μυϊκή χαλάρωση (ένταση και χαλάρωση μυϊκών ομάδων) και άλλες μεθόδους χαλάρωσης. Οραματιστείτε και εστιάστε την προσοχή σας σε κάτι που σας κάνει να ηρεμήσετε.
Φροντίστε τον εαυτό σας. Να τρώτε μια ισορροπημένη διατροφή, να ακολουθείτε καλές συνήθειες ύπνου και να γυμνάζεστε για 30 λεπτά τουλάχιστον πέντε ημέρες την εβδομάδα (το περπάτημα είναι μια πολύ καλή άσκηση). Αποφύγετε τα ναρκωτικά, το αλκοόλ και την υπερβολική ποσότητα καφεΐνης (καφές, τσάι, κόλα και σοκολάτες). Τα προϊόντα αυτά μπορούν να στρεσάρουν το σώμα σας.
Οργανωθείτε και κάντε διαλείμματα. Πάρτε πίσω τον έλεγχο της ζωής σας. Φτιάξτε μια λίστα με τις δουλειές που πρέπει να κάνετε.
Θέστε προτεραιότητες. Κάντε πολλά μίνι-διαλείμματα (π.χ. πέντε λεπτά κάθε ώρα). Επανεξετάστε τα επιτεύγματά σας στο τέλος της ημέρας. Μην κατηγορείτε τον εαυτό σας αν δεν καταφέρατε να ολοκληρώσετε όλα όσα υπήρχαν στη λίστα σας. Ενημερώστε τη λίστα με τις εργασίες σας. Να ξέρετε ότι κάθε μέρα προσφέρει μια νέα αρχή και μια νέα ευκαιρία.
Ζητήστε συμβουλές από επαγγελματίες . Κλείστε ένα ραντεβού με έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας για να μάθετε περισσότερους τρόπους διαχείρισης του άγχους, του στρες και της κατάθλιψης. Ζητήστε από τον ιατρό σας, πληροφορίες για ομάδες υποστήριξης.
Πότε πρέπει να επισκεφθώ έναν ψυχίατρο;
Όταν αισθάνεστε ότι δεν μπορείτε πλέον να αντιμετωπίσετε το άγχος και τις προκλήσεις της ζωής με υγιείς τρόπους και δυσκολεύεστε σημαντικά να ολοκληρώσετε συνηθισμένες, καθημερινές εργασίες, είναι καιρός να αναζητήσετε βοήθεια. Μπορεί να έχετε φτάσει σε ένα σημείο όπου η διαχείριση της κατάστασής σας από μόνοι σας δεν είναι δυνατή. Ο ιατρός ή ένας ψυχολόγος ή ψυχίατρος μπορεί να σας βοηθήσει να αποκρυπτογραφήσετε τα συμπτώματά σας και να σας παράσχει τη βοήθεια που χρειάζεστε.
Πώς μπορώ να βοηθήσω έναν φίλο ή ένα αγαπημένο πρόσωπο που νομίζω ότι βιώνει υπερβολικό άγχος;
Υπάρχουν τρόποι για να βοηθήσετε:
- Ακούστε το αγαπημένο σας πρόσωπο. Αυτό είναι ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που μπορείτε να κάνετε.
- Συμπάσχετε με αυτά που νιώθουν. “Έχεις πραγματικά πολλές εργασίες στη λίστα με τις δουλειές που πρέπει να κάνεις”.
- Μην προσφέρετε εσείς συμβουλές στον πάσχον. Αντιθέτως, ρωτήστε τι μπορείτε εσείς να κάνετε για να απευθυνθεί σε ειδικό.
- Ενθαρρύνετε απαλά την επαγγελματική βοήθεια. Ίσως πείτε ότι ανησυχείτε γι’ αυτούς και ρωτήστε τις σκέψεις τους για να μιλήσουν με έναν γιατρό. Μην επιχειρηματολογείτε ή πιέζετε το θέμα.
- Εξετάστε το ενδεχόμενο να απευθυνθείτε σε ΤΕΠ ψυχιατρικού τμήματος νοσοκομείου αν το αγαπημένο σας πρόσωπο μιλάει για αυτοτραυματισμό. Αν πιστεύετε ότι το αγαπημένο σας πρόσωπο μπορεί να κάνει κακό στον εαυτό του ή έχει μιλήσει για αυτοκτονία, επικοινωνήστε με το γιατρό του ή στα ΤΕΠ νοσοκομείου. Εάν πιστεύετε ότι ο κίνδυνος αυτοτραυματισμού είναι σοβαρός και επικείμενος, καλέστε το ΕΚΑΒ 166.
Σημείωση
Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν συνήθως λέξεις όπως “νευρική κατάρρευση” ή “ψυχική κατάρρευση” για να μιλήσουν για την περίπτωση που ένα άτομο δεν μπορεί να ανταπεξέλθει στην καθημερινή ζωή. Παρόλο που οι όροι δεν αποτελούν ιατρική διάγνωση, τα συναισθήματα, οι αντιδράσεις και τα συμπτώματά σας είναι πολύ αληθινά. Το ακραίο άγχος που προκαλεί έντονη ψυχική και συναισθηματική δυσφορία, η οποία σας εμποδίζει να εργαστείτε, να παίξετε και να απολαύσετε τη ζωή. Είναι μια δυσάρεστη κατάσταση άσχημης ψυχικής υγείας. Αυτά δεν είναι σημάδια προσωπικής αδυναμίας ή αποτυχίας. Αν έχετε αυτά τα συναισθήματα και συμπτώματα, δεν είστε μόνοι σας. Επισκεφθείτε τον επαγγελματία υγείας σας για βοήθεια.